مسئله 1670- اگر جنسى را نقد بفروشد، خريدار
و فروشنده بعد از معامله مىتوانند جنس و پول را از يكديگر مطالبه نموده و تحويل
بگيرند و تحويل دادن خانه و زمين و مانند اينها به اين است كه آن را در اختيار
بگذارند كه بتواند در آن تصرّف كند و تحويل دادن فرش و لباس و مانند اينها به اين
است كه آن را طورى در اختيار خريدار بگذارند كه اگر بخواهد آن را به جاى ديگر ببرد
مانعى نباشد.
مسئله 1671- در معامله نسيه بايد مدّت معلوم
باشد ولو عرفاً، پس اگر جنسى را بفروشد كه سر خرمن پول آن را بگيرد چون مدّت عرفاً
معيّن شده است معامله صحيح است و اگر مدّت معلوم نباشد در صورتى كه فروشنده راضى
باشد كه خريدار در جنس تصرّف كند تصرّف او مانعى ندارد و فروشنده هر وقت كه بخواهد
مىتواند مطالبه پول كند.
مسئله 1672- اگر جنسى را نسيه بفروشد، پيش از
تمام شدن مدّتى كه قرار گذاشتهاند نمىتواند عوض آن را از خريدار مطالبه نمايد،
ولى اگر خريدار بميرد و از خودش مال داشته باشد، فروشنده مىتواند پيش از تمام شدن
مدّت، طلبى را كه دارد از ورثۀ او مطالبه نمايد.
مسئله 1673- اگر جنسى را نسيه بفروشد، بعد از
تمام شدن مدّتى كه قرار گذاشتهاند، مىتواند عوض آن را از خريدار مطالبه نمايد،
ولى اگر خريدار نتواند بپردازد، بايد او را مهلت دهد.
مسئله 1674- اگر به كسى كه قيمت جنس را
نمىداند مقدارى نسيه بدهد و قيمت آن را به او نگويد، معامله صحيح است و نيز اگر
به كسى كه قيمت نقدى جنس را مىداند نسيه بدهد و گرانتر حساب كند، مثلاً بگويد
جنسى را كه به تو نسيه مىدهم تومانى يك ريال از قيمتى كه نقد مىفروشم گرانتر
حساب مىكنم و او قبول كند، اشكال ندارد.
مسئله 1675- اگر انسان جنسى را به كسى بدهد و
قيمت آن را معيّن كند و بگويد اين جنس را به اين قيمت بفروش و هرچه زيادتر فروختى
مال خودت باشد، معامله صحيح است و هرچه زيادتر از آن قيمت بفروشد، مال خود اوست.
صفحه 249
مسئله 1676- كسى كه جنسى را نسيه فروخته و
براى گرفتن پول آن مدّتى قرار داده، اگر مثلاً بعد از گذشتن نصف مدّت، مقدارى از
طلب خود را كم كند و بقيه را نقد بگيرد، اشكال ندارد.